Оҕо саас умнуллубат чуораана чугдаарда

Оскуола – оҕо-аймах уйата, оскуола — үөрэх, билии кыһата. Хас биирдии киһи оҕо сааһын умнуллубат кэмнэрин, үөрэммит оскуолатын, үөрэппит учууталларын күндүтүк саныыр, истиҥник ахтар.

Сир дойду силигилии тупсар, киэркэйэр кэмин кытта, оҕо саас чуораана бэйэтин кынатын анныттан уон биир сылы быһа бүөбэйдээн, үөрэтэн-такайан, иитэн таһаарбыт үөрэнээччилэрин олох киэҥ аартыгар атаарар кэмэ тиийэн кэлэр. Ол курдук, бу күннэргэ үгэскэ кубулуйбут оскуолаларга «Тиһэх чуораан» бырааһынньыктара ыытылыннылар.

Х.М. Николаев аатынан Өлөөн орто оскуолатыгар, ыам ыйын 22 күнүгэр, оскуолабыт выпускниктарын биир саамай умнуллубат, кэрэ, долгутуулаах бырааһынньыктара бэрт тэрээһиннээхтик буолан ааста. Оскуола быйыл олох киэҥ аартыгар 15 выпускнигы атаарыаҕа. Ол курдук, оҕо саас умнуллубат бырааһынньыгын быйылгы үөрэх сылын 9 уонна 11 кылааһын үөрэнээччилэрэ кылаастарын салайааччыларын кытта бырааһынньыктыы киэркэйбит саалаҕа мустубут учууталлар, үөрэнээччилэр, ыҥырыылаахтар, төрөппүттэр көхтөөх ытыс тыастарыгар уйдаран, киириилэриттэн саҕаланна. Бу күн выпускниктарбытын кытта бииргэ долгуйа, үөрэ хааман кииристилэр кинилэри маҥнайгы кылааска билиигэ сиэтэн киллэрбит, түөрт сылы быһа алын кылааска үөрэппит учууталлара Антонина Васильевна, Ольга Геннадьевна уонна кылаас салайапаччылара Зоя Васильевна, Наталья Геннадьевна, Саргылана Анатольевна, Мария Ивановна.

Дойдубут былаахтарын өрө тутан киллэрэр чиэскэ тиксэн, онус кылаас үөрэнээччилэрэ — оскуола үөрэнээччилэрин бэйэни салайыныы президиэнэ Эрэл Романов уонна үөрэх, спорт туйгуннара Максим Томскай, Дима Дмитриев чиҥник үктэнэн киирбиттэригэр, саалаҕа олорооччулар сүһүөхпүтүгэр туран көрүстүбүт уонна дойдубут гимнэрин испитигэр бары дойдубутунан киэн туттан туран, ылластыбыт.

Бырааһынньыгы оскуолабыт директора Александр Петрович Васильев сылаас, истиҥ тылларынан арыйбытын кэнниттэн, государственнай экзамеҥҥа 39 тохсус кылаас уонна 15 уон биирис кылаас үөрэнээччилэрэ оскуола педагогическай мунньаҕын быһаарыытынан экзамеҥҥа бары киирбиттэрин туһунан оскуола бирикээһин педагогическай сэбиэтин секретара Валентина Николаевна ааҕан иһитиннэрдэ. Ити кэнниттэн оҕолору Өлөөн эбэҥки национальнай оройуонун аҕа баһылыга солбуйааччы Туяра Егоровна Павлова, оройуон үөрэҕириитин начальнига Мария Христофоровна Иванова, маҥнайгы учууталлар ааттарыттан Антонина Васильевна Алексеева, кылаас салайааччылар ааттарыттан Мария Ивановна Николаева, төрөппүттэр ааттарыттан Заровняева М.И. экзамеҥҥа киирбиттэринэн эҕэрдэлээтилэр уонна государственнай экзаменнарга бэлэмнэнэн ситиһиилээхтик туттаралларыгар, талан ылбыт үөрэхтэригэр киирэн, ситиһиилээхтик үөрэнэллэригэр баҕа санааларын эттилэр, онтон оскуола саамай кыра үөрэнээччилэрэ бэйэлэрин эҕэрдэлэрин ыллаан, үҥкүүлээн тиэртилэр уонна бэйэлэрэ оҥорбут чуораанчыктарын 11 кылааһы бүтэрээччилэргэ кэтэртилэр. Оскуоланы бүтэрээччилэр кырачааннары көрөн, оҥой-соҥой мэник-тэник оҕо саастарын санаан аастылар.

Оскуола директора А.П.Васильев туйгун үөрэнээччилэргэ: Алексеев Айеҥҥа (9в), Васильева Сайаанаҕа (9а), Даветов Амирга (9в), Степанова Сандаараҕа (9а), Толбонова Сайыынаҕа (9а), Гоголева Нарыйаанаҕа (11кл), Караваева Василинаҕа (11 кл) хайҕабыл лиистэри туттарда, ол кэнниттэн үөрэххэ ситиһиилэрин иһин, оскуола, оройуон, республика ыытар общественнай үлэлэригэр активнайдык кыттыбыттарга, спорт араас көрүҥнэрин кыайыылаахтарыгар, оскуола тэрээһинэригэр көхтөөхтүк кыттыбыттарга оскуола директорын солбуйааччылара К.Л.Алексеев, А.А.Стручкова грамоталары туттардылар. Итини таһынан сорох үөрэнээччилэр оройуоннааҕы Оҕо музыкальнай оскуолатын ситиһиилээхтик бүтэрбиттэрин туоһулуур свидетельство тутан, Оҕо кииннэммит эбии үөрэхтээһинин, оҕо спортивнай оскуолатын ыытар тэрээһиннэгэр активнайдык кыттыбыт оҕолор грамоталары тутан үөрдүлэр-көттүлэр. Кинилэри эҕэрдэлээтилэр салайааччылар И.А.Сергеева, М.Н.Попова уонна И.П.Федорова.

Оҕо саас умнуллубат чуораанын быйылгы бырааһынньыгын биир саамай кэрэ түгэнинэн Өлөөн орто оскуолатын 1973 сыллаахха бүтэрбит выпускниктартан Людмила Александрова, Раиса Суздалова, Светлана Никифорова, Анна Стручкова кэлэн эҕэрдэлээһиннэрэ буолла. Эҕэрдэ тылы педагогическай үлэ ветерана, нуучча тылын уонна литературатын учуутала, оройуон үөрэҕириитин методиһа Людмила Васильевна Александрова эттэ уонна 50 сыл анараа өттүгэр үөрэммит выпускниктар ааттарыттан үөрэммит оскуоларыгар урукку оскуола уруһуйдаммыт хартыынатын бэлэх туттардылар (хартыына автора Александрова Л.Н.). Үөрэммит оҕолорун туһунан видеопрезентация көрдөрөн, ол сыллааҕы кэмнэри сылаастык ахтан санаан аастылар, араас предметтэргэ үөрэппит учууталларыгар Клавдия Григорьевнаҕа, Мария Дмитриевнаҕа истиҥ тылларын тиэртилэр уонна кылаас салайааччыларын Меркурий Гаврильевич туһунан санаан, махтанан кини кэргэнигэр Любовь Иннокентьевнаҕа эмиэ сибэкки дьөрбөтүн кытта памятнай “Выпуск-1973” лиэнтэни туттартаатылар, оскуоланы бүтэрээччилэргэ ситиһиилэри баҕаран алгыс тылларын эттилэр.

Бырааһынньык түмүгэр, оскуола выпускниктара барҕа-махтал тылларын үөрэппит учууталларыгар, төрөппүттэригэр анаатылар, үөрэх-билии эстафетатын 10 кылаас үөрэнээччилэригэр туттардылар. Харда тылы онус кылаас үөрэнээччилэрэ эттилэр уонна хас биирдии выпускникка сэмэй бэлэхтэрин туттартаатылар.

Ол кэннэ оскуоланы бүтэрээччилэр үөрэппит учууталларыгар, оскуола бары үлэһиттэригэр сибэкки дьөрбөтүн туттардылар, бэйэлэрин ырыаларын, үҥкүүлэрин бэлэхтээтилэр.

Бырааһынньык тиһэх чуораанын лынкыначчы бары – 15 оҕо тыаһаттылар. Бүтэһик уруоктарыгар ыҥыран, оҕо саас умнуллубат чуораана саала иһин толорон ситимин быспакка чугдаарда. Ол кэннэ выпускниктарбыт күргүөмүнэн тахсан оскуолабыт аатын сүгэр Христофор Матвеевич Николаев анал скверыгар сибэкки дьөрбөтүн уурдулар уонна баҕа санаалара туоларыгар киэҥ куйаарга буруо ыыппыттара эҥин араас өҥүнэн инники суолларын киэҥ аартыкка барыта этэҥҥэ туоларыгар алгыстанан субуллан көтөн бара турдулар. Оҕо саастарын чуорааныгар уйдаран, выпускниктар маҥнайгы учууталларын Антонина Васильевна, Ольга Геннадьевна бүтэһик уруоктарыгар үөрэ-көтө киирэн, оскуолаҕа киирбит маҥнайгы күннэрин ахтан-санаан олус долгуйдулар, эмиэ да оскуоланы бүтэрэн эрэллэриттэн үөрдүлэр.

Ити курдук оскуоланы бүтэрээччилэр үөрэммит оскуолаларын оҕо саастарын санатар чуораана өрүү сырдыгы сыдьаайыа, хаһан да умнуллуо суоҕа.

Оскуолабыт выпускниктарыгар биир кэлим государственнай экзаменнарын ситиһиилээхтик туттаран, ситии-хотуу аттестаты ыларгытыгар уонна олох киэҥ аартыгар үктэнэн, үөрэххэ киирэргитигэр ситиһиилэри баҕарабыт.

Источник: https://сарданагазета.рф/article/98074